فرسودگی و تهدیدِ یک محله‌ اصیل و قدیمی در کرج

0
76

نسترن کیوان‌پور– قصه‌ی شهر، روایتِ شهر از زبانِ شهروندانش است و اگر شهروندانش دلزده و خسته باشند و لب به سخن باز نکنند، رفتارشان بهترین روایتگر است.

مثل همان مردی که وقتی از پل عابر پیاده عبور می‌کردیم، کفشش را گذاشته بود زیرِ بالشش، سرش را برده بود زیرِ پتو و خوابِ خواب بود. بالای سرش ظرف‌های یک‌بار مصرفِ خالی بود. گمان کردم نفس نمی‌کشد. ایستادم به عکس گرفتن برای گزارش و طبقِ معمولِ شکار لحظه‌ها، این حسِ دوگانه هجوم آورد که کارِ درستی است یا نه؟ چهره‌اش معلوم نبود.  

طولِ پل عابر را که طی می‌کردم چند بار برگشتم ببینم بیدار شده یا نه. معتاد بود؟ کس و کار نداشت؟ دست‌فروش بود؟! هزاران سوالِ بی‌جواب برای هزاران نفر مثلِ او در این شهرِ بزرگ؛ در این کلانشهر!

بازدیدمان از محله “کلاک نو” این‌طور شروع شد. مجبور بودیم آن سمتِ خیابان پارک کنیم و چند نفر از مدیران شهرداری را هم که دعوت کرده بودم، معطلِ جای پارک شدند. بس که کوچه و پس‌کوچه‌های این محله به صورت ارگانیک شکل گرفته و تنگ و باریک است.

کلاک قدمتی تقریبا چهارهزار ساله دارد و گواهی بر این ادعا، گورستانی به نام عصر آهن در کلاک بالاست که متاسفانه طی سال‌ها به دلیل عدم نظارت، تا حد بالایی تخریب شده و چیز خاصی از آن باقی نمانده است.

اما به‌رغمِ قدمت بالای این محله، مشکلات و معضلات بسیار است. به حدی که کافی‌ست کمی در محله پرسه بزنیم تا مردم خودشان یکی یکی بیایند به سمتِ ما. مردمی که دلشان پر است و مشکلات ریز و درشت را بدون وقفه پشتِ هم فهرست می‌کنند؛ از ساختمانی نیمه‌کاره که به گفته آن‌ها سازنده‌اش تخلف كرده و سال‌هاست به امان خود رها شده، تا كمبود سطل‌هاي مكانيزه و زباله‌هايي كه در گوشه و كنار رها شده.

باز هم قصه‌‌ی تكراریِ آسفالت

بسیاری از معابر کلاک نو، آسفالت مناسبی ندارند و این موضوع مدت‌هاست از طریق مردم و طی سه سال فعالیت دفتر تسهیلگری به طور مستمر پیگیری شده است و امیدواریم این بازدید سبب شود توجه ویژه‌تری به حوزه‌ آسفالت این محله معطوف شود.

ظرفيت بالای بلوار كارگر برای تبديل شدن به جاده تندرستي

اما یک مسیر در کلاک وجود دارد که ظرفیت بالایی برای تبدیل شدن به جاده‌ تندرستی دارد؛ بلوار کارگر. که البته به گفته دفتر تسهیلگری کلاک، تنها فضای سبز عمومی محله هم است که البته ضلع غربی آن به کل رها شده! این بلوار در حال حاضر مبلمان شهری مناسبی در اختیار ندارد و بیشتر محل انباشت زباله‌های روزانه‌ اهالی است در حالی که اگر به این معبر رسیدگی شود، یک مسیر مطلوب برای ورزش و پیاده‌روی خواهد بود. این موضوع از سوی دفتر تسهیلگری کلاک نیز پیشنهاد شده است.

كلاك سرای محله می‌خواهد

محله کلاک با وجود ریزدانه بودن ساختمان‌ها، اراضی بایر بسیاری دارد که به پیشنهاد دفتر تسهیلگری می‌تواند برای تأمین سرانه‌های مورد نیاز محله استفاده شود؛ سراي محله، کتابخانه، فضاهای فرهنگی و مواردی از این دست که کمبود آن‌ها به شدت در کلاک به چشم می‌خورد.

معابرِ پلکانی بدونِ نرده

بدیهی‌ست مشکلات ریز و درشت محلات را نمی‌توان در یک بازه كوتاه‌مدت رفع كرد اما برخی به دليل ايجاد ناامنی، سرعت و توجه بيشتری می‌طلبد. مثلا همين كوچه‌های پلکانیِ طويل در سطح محله که نرده و دستگیره مناسب ندارد و تردد روزانه شهروندان را با مشكل مواجه كرده است.

با این همه مشکل کالبدی که سراسر محله را گرفته، باز وقتی در کوچه‌های سرسبز و شیب‌دارِ کلاک قدم می‌زنی می‌توانی هویت قدیمی آن را حس کنی اما افسوس می‌خوری که چه‌طور محله‌ای با این قدمت و اصالت، از برخی ابتدایی‌ترین خدمات نیز محروم است.

و این همان مصداقِ فرسوده‌سازی است. وقتی به مشکلات محلات واقع در بافت فرسوده بی‌اعتنایی شود یا سرعت رفع این مشکلات از زایشِ مشکلات جدید کُندتر باشد، هیچ‌وقت نمی‌توان جلوی فرسوده‌سازی را گرفت.

به دادِ باغ‌های کلاک برسید!

پایان بازدید دو سه نفر از کسبه آمده بودند سمتِ من و از مشکلات مربوط به دفع آب‌های سطحی و کانال فاضلابی که امانشان را برده بود انتقاد می‌کردند. چند متر جلوتر شهردار منطقه همراه با مسئولان در حال دیدن یک ساختمان نیمه‌کاره بود و کسبه تا متوجه حضور شهردار شدند به سمتش دویدند. دیالوگ‌های همان یکی دو دقیقه برایم جالب بود. اینکه برخی می‌گفتند صد بار مسئولان می‌آیند و می‌روند مگر تابه‌حال چه اتفاقی افتاده!؟ یا “ما دیگر به این وضعیت عادت کرده‌ایم!”، “کسی کاری برایمان انجام نمی‌دهد!” و در آن میان یکی که مدام فریاد می‌زد “به دادِ باغ‌های کلاک بالا برسید!”.

**

حسین مهاجری؛ رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری و عمّار ایزدیار؛ رئیس کمیسیون شهر هوشمند، اقتصاد شهری و مشارکت‌های شورای شهر کرج، آرش نجفیان؛ کارشناس اجتماعی و فرهنگی، و نوشین ثریا؛ رئیس اداره تنظیف و جمع‌آوری سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج، علی کیا؛ مسئول کمیسیون شهرسازی معماری شورای شهر کرج، محسن کمالی‌دهقان؛ شهردار منطقه ۱۰ و حمید شهسواری؛ معاون شهرسازی و معماری و علی فتحی؛ معاون خدمات شهری منطقه و مهندس سعید مسعودی‌راد نیز در این جلسه حضور داشتند و به گفته آن‌ها بناست با اولویت‌دهی به مشکلات محله و در ارتباط تنگاتنگ با دفتر تسهیل‌گری کلاک نو و خلج‌آباد، معضلات رفع شود.

این اولین بازدید محله‌ای من با حضور اعضای جدید شورای شهر کرج بود که خوشبختانه دعوتم را سریع پاسخ دادند. این بازدیدها به صورت دوره‌ای از زمان دوره‌ی پنجم شورای شهر و به‌ویژه با حضور کارشناسان سازمان پسماند انجام می‌شود و با توجه به حضور این تعداد مسئول در این جلسه، انتظار می‌رود مشکلات محله؛ حداقل آن‌هایی که مدت‌زمان کمتری برای رفع، نیاز دارد، مورد توجه بیشتری قرار گیرد.

اگر در محله‌ی کلاک ساکن هستید می‌توانید به دفتر تسهیل‌گری محله که در کوچه مسجد حضرت ابوالفضل؛ پلاک ۲۰ واقع شده  مراجعه کنید یا با شماره تلفن ۰۲۶۳۲۳۰۹۳۱۹ تماس بگیرید.

مدیریت دفتر بر عهده فاطمه کریمی است. دیگر کارکنان دفتر نیز هنگامه درفشی(کارشناس اجتماعی)، آتوسا غلامی(کارشناس اقتصادی)، فرزانه فرزام(کارشناس مددکاری اجتماعی)، حکیمه شمیران(کارشناس حقوقی) و سید علی قاضی میرسعید(کارشناس شهرسازی) هستند.