بهزاد قندهاری – هر روز در گوشه و کنار این شهر، داستان‌هایی شنیده می‌شود از بی‌مهری‌ها، تبعیض‌ها و نادیده گرفته شدن حق‌هایی که هر شهروندی به طور ذاتی داراست. حق‌هایی که نه یک امتیاز که یک حق مسلم است. حق‌هایی که زیر پای بی‌تفاوتی و بی‌مسئولیتی برخی مسئولان خرد می‌شود.
حقوق شهروندی، آن‌چنان که در قانون اساسی و منشورهای بین‌المللی آمده است، حق زندگی، آزادی، امنیت، برابری، عدالت و بسیاری حقوق دیگر را شامل می‌شود. حقوقی که برای تحقق جامعه‌ای آباد و پیشرو ضروری است. اما گاهی اوقات، این حقوق در عمل نادیده گرفته شده و شهروندان احساس می‌کنند که حقشان پایمال شده است.
چرا رعایت حقوق شهروندی مهم است؟
- بنیان جامعه مدنی: رعایت حقوق شهروندی، پایه و اساس جامعه مدنی است. جامعه‌ای که در آن حقوق همه افراد به رسمیت شناخته شده و به آنها احترام گذاشته می‌شود، جامعه‌ای پویا، باثبات و پیشرو خواهد بود.
- پیشرفت و توسعه: وقتی حقوق شهروندان رعایت شود، افراد احساس امنیت و آرامش می‌کنند و می‌توانند به طور آزادانه به فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خود بپردازند. این امر موجب رشد و توسعه جامعه می‌شود.
- کاهش تنش‌ها و تضادها: رعایت حقوق شهروندی باعث کاهش تنش‌ها و تضادهای اجتماعی می‌شود و به ایجاد فضای گفت‌وگو و تفاهم کمک می‌کند.
- تقویت اعتماد عمومی: وقتی شهروندان احساس کنند که حقوقشان به رسمیت شناخته شده و به آنها احترام گذاشته می‌شود، اعتمادشان به نظام و نهادهای حکومتی افزایش می‌یابد.
چه عواملی باعث نادیده گرفته شدن حقوق شهروندی می‌شود؟
- بی‌تفاوتی مسئولان: برخی از مسئولان به جای خدمت‌گزاری به مردم، به دنبال منافع شخصی خود هستند و حقوق شهروندان را نادیده می‌گیرند.
- ناآگاهی مردم: بسیاری از مردم از حقوق خود آگاه نیستند و نمی‌دانند چگونه از آنها دفاع کنند.
- ضعف نهادهای نظارتی: نهادهای نظارتی به اندازه کافی قوی عمل نمی‌کنند و نمی‌توانند از حقوق شهروندان به طور موثر دفاع کنند.
- فساد اداری: فساد اداری یکی از مهم‌ترین عوامل نقض حقوق شهروندی است.
چه باید کرد؟
- آگاهی‌رسانی: باید به مردم آموزش داده شود که چه حقوقی دارند و چگونه از آنها دفاع کنند.
- تقویت نهادهای مدنی: نهادهای مدنی باید تقویت شوند تا بتوانند از حقوق شهروندان دفاع کنند.
- شفافیت و پاسخگویی: مسئولان باید پاسخگوی اعمال خود باشند و اطلاعات مربوط به تصمیمات و اقدامات خود را به صورت شفاف در اختیار مردم قرار دهند.
- مشارکت مردم: مردم باید در تصمیم‌گیری‌های مربوط به زندگی خود مشارکت داشته باشند.
در پایان، باید گفت که رعایت حقوق شهروندی یک وظیفه همگانی است. هم مسئولان باید به این وظیفه خود عمل کنند و هم مردم باید از حقوق خود آگاه باشند و برای دفاع از آنها تلاش کنند.
امیدواریم که روزی برسد که در جامعه‌ای زندگی کنیم که در آن حقوق همه افراد به طور کامل رعایت شود و همه شهروندان احساس کنند که در این جامعه دارای ارزش و احترام هستند.
