دستگاه‌های دولتی؛ پیش‌قدم در آزادسازی حریم رودخانه‌ی کرج

0
164

هزار و یک شهر– نشست خبری شرکت آب منطقه‌ای البرز روز چهارشنبه ۱۳ بهمن ۱۴۰۰ با حضور اصحاب رسانه برگزار شد و  مواردی مانند برنامه آزادسازی رودخانه کرج، پروژه‌ی تغذیه‌ی مصنوعی فردیس، طرح رینگ آب شرب سراسری در استان البرز مطرح شد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای البرز؛ داوود نجفیان در ابتدای سخنان خود به برداشت‌های بی‌رویه از دشت‌های استان البرز برای مصارف آب کشاورزی و شرب اشاره کرد و گفت: بیش از ۷۰ درصد مصارف کشاورزی، صنعت و شرب از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود و در حال حاضر ۶۰۹ دشت بحرانی با چالش آبی در کشور وجود دارد که سه دشت متاسفانه سهم البرز است.

او به طرح ملی سازگاری با کم‌آبی در کشور نیز اشاره کرد که بر اساس هدف‌گذاری تا افق ۱۴۰۵ باید ۱۳۵ میلیون متر مکعب از بار مازاد آب‌خوان‌های کشور کاسته شود. طبق این طرح که به تصویب وزرای نهادهای مختلفی مثل جهاد کشاورزی، نیرو، صمت و سازمان حفاظت محیط زیست رسیده و به تمام استان‌ها ابلاغ شده است، دستگاه‌های مختلف وظایف متعددی دارند که هر سه ماه یک بار، گزارش عملکرد آن‌ها توسط دبیر کارگروه طرح به نهادهای متولی اصلی ارسال می‌شود تا میزان تحقق هدف مورد بررسی قرار گیرد.

نجفیان گفت که این طرح به صورت سالانه نیز مورد پایش قرار می‌گیرد و در کارگروه ملی عملکرد استان‌ها نیز مورد راستی‌آزمایی قرار می‌گیرد؛ به عنوان مثال بررسی می‌شود نهادی مثل شهرداری اگر قرار است چمن را به حداقل ممکن برساند یا شیوه‌های آبیاری مدرن جایگزین روش‌های سنتی کند، یا به جای آب خام از پساب بهره بگیرد، تا چه میزان به شرح وظایف خود عمل کرده است.

او در بخشی دیگر از سخنان خود به طرح تخریب ساخت‌وسازهای غیر مجاز در حریم رودخانه نیز اشاره کرد و گفت: رودخانه‌های استان البرز به‌ویژه دو رودخانه کرج و طالقان نقش عمده‌ای در تامین آب شرب کرج و پایتخت دارند و از سال‌های گذشته مصوبات مهمی در مورد این رودخانه وجود داشته که وظایف متعددی را به ارگان‌های مختلف دیکته کرده است. یکی از اصلی ترین مصوبات، آزادسازی محدوده‌ی رودخانه بود که متاسفانه در دهه‌های اخیر، به دلیل ادعای مالکیت مردم و رواج ساخت‌وساز در حریم بسیار مشکل‌زا شده است.

نجفیان ادامه داد: براساس سیاست کمیته‌ی ستاد استانی، تصرفات جدید در حریم رودخانه‌ی کرج بی‌درنگ پس از  اعلام گزارش‌ها، قلع و قمع می‌شد اما تصرفات قدیمی‌تر محلِ بحث بود که براساس مصوبه باید تخریب می‌شد.

او با بیان اینکه مصوبه‌ی آزادسازی حریم رودخانه‌ها به تمام نهادها ابلاغ شده است و هر سه ماه یک‌بار نیز گزارش عملکرد بر اساس مصوبات ابلاغی ارائه می‌شود گفت: مجموعه‌ی استانداری به عنوان نهاد اصلی، پیگیرِ این مصوبات است و گزارش‌های نهایی را به وزارت کشور ارسال می‌کند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای البرز با بیان اینکه این مصوبه دو هدف اصلی را دنبال می‌کند، گفت: موضوع اول فراهم شدن شرایط برای عبور ایمن سیل است و موضوعِ مهمِ دوم نیز جلوگیری از آلودگی رودخانه برای تامین آب شرب البرز و تهران  است.

نجفیان تاکید کرد که روزی نیست که شاهد آلودگی‌های متفاوت در رودخانه کرج نباشیم. به دلیل ورود آلایندگی‌های نفتی با توجه به نبود شبکه‌ی گازرسانی در روستاها از سوخت مایع برای سیستم گرمایشی و سایر کاربری‌ها استفاده می‌شود که بعضا باعث ایجاد آلودگی نفتی رودخانه می‌شود که جمع‌آوری آن بسیار دشوار است. تا آلودگی از بین نرود آب باید از مدار بهره‌برداری خارج شود. همچنین آلودگی در اثر پساب‌ها هم معضل دیگری است که نیاز مند توجه ویژه و اقدام متناسب است.

او توضیح داد: شرکت آب منطقه‌ای و وزارت نیرو پیشنهادی را مطرح کرد که طبق آن با توجه به مسائل و مشکلات، و تعدد کاربری‌های پیرامونِ رودخانه طرح مطالعاتیِ جامع ساماندهی رودخانه در دستور کار قرار گیرد که به استناد آن، بخشی از رودخانه و بستر آن که مورد تصرف قرار گرفته و حداقل فاصله‌ای که برای عبور ایمن جریان آب مورد نیاز است آزاد سازی شود و دسترسی به رودخانه با احداث دیواره‌ی ساماندهی و تکمیل دیواره‌های موجود صورت گیرد. بعد از لحاظ شدن حریم آزادسازی در باقیِ بستر رودخانه، قانون به کاربری‌ها با رعایت  چارچوب‌های زیست محیطی  اجازه‌ی ادامه فعالیت خواهد داد.

او افزود: اگر صراحتاً مصوبه قبلی را به اجرا در می آوردیم بخش عمده‌ای از تصرفات باید تخریب و آزاد سازی می‌شد اما خروجی طرح جامع ساماندهی این است که حدود ۶۰ درصد کاربری‌ها می‌توانند با رعایت چارچوب‌های زیست محیطی به فعالیت خود ادامه دهند. در حال حاضر نیز بانک اطلاعاتی تهیه شده و میزان تصرف تمام مراکزی که در حریم رودخانه واقع شده‌اند و نوع کاربری و مالکیت افراد مشخص شده که البته هنوز به طور کامل تکمیل نشده است.

نجفیان در ادامه گفت: از ایستگاه بیلقان تا سد کرج  بنا بود ۱۶ کیلومتر از تصرفات ایجاد شده که در قالب طرح ساماندهی قرار داشتند طی مدت زمان مشخص آزادسازی شود. سال گذشته پیشنهاد دادیم ابتدا تصرفات دستگاه‌های دولتی که در طرح ساماندهی قرار دارد و از دهه‌های قبل نیز صورت گرفته آزادسازی شود که مورد استقبال و تاکید قوه قضاییه قرار گرفت و ساختمان قوه قضاییه در ابتدا تخریب شد.

نجفیان با اشاره به تخریب ساختمان وزارت نیرو به عنوان دومین دستگاه دولتی نیز گفت:  ساختمان مجموعه‌ی وزارت نیرو نیز ۵۰ سال پیش در کنار رودخانه کرج برای اهداف پایش و کنترل کیفی رودخانه احداث شده بود و سالیان سال این وظیفه را نیز بر عهده داشت و به دلیل اینکه در محدوده‌ی طرح ساماندهی قرار داشت از مدار خارج و تخریب شد و فقط نقطه‌ی نمونه‌برداری باقی ماند.

نجفیان با اشاره به استقبال سایر دستگاه‌ها گفت: در این راستا سایر دستگاه‌ها برای تخریب ساختمان‌های خود که در طرح ساماندهی قرار می‌گرفت پیش‌قدم شدند و به این ترتیب قرار است تخریب‌ها به صورت هفتگی ادامه یابد.