سمیه حق‌روستا– «متأسفانه در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۵۱ بیمار کووید-۱۹ در کشور جان خود را از دست دادند» این گزارشِ سخنگوی «ستاد ملی مقابله و مدیریت بیماری کرونا» است که هر روز ظهر از قاب تلویزیون، آمار جان‌باختگان و مبتلایان به بیماری کرونا را اعلام می‌کند.
توجه همه‌ی ما به تعداد درگذشتگان و افراد درگیر این بیماری است؛ فارغ از اینکه به این موضوع فکر کنیم که اصلاً “ستاد ملی مقابله و مدیریت بیماری کرونا” از کجا آمد؟ انگار عادتمان شده برای هر بحران تازه‌ای یک ستاد و نهاد ایجاد کنیم! و مهم‌تر اینکه چرا خبری از سازمان مدیریت بحران کشور نیست؟
نگاهی به تاریخ کشورمان، نشان می‌دهد که ایران همواره درگیر انواع بحران‌های طبیعی و انسان‌ساز بوده است. از زلزله، سیل و رانش زمین گرفته تا جنگ و سوانح جاده‌ای و بیماری. برای این بحران‌ها هم فکرهایی شده و نهادها و سازمان‌هایی ایجاد شده‌است که مهم‌ترین آن‌ها «سازمان مدیریت بحران کشور» است.
در سال ۱۳۸۶، لایحه‌ی تشکیل سازمان مدیریت بحران کشور تصویب شد و در خرداد ۱۳۸۷ فعالیت آن کلید خورد. اما شاید اشکال اساسی جایگاه قانونی آن باشد، انتظار می‌رفت در کشوری با ویژگی‌های ایران، چنین سازمانی فراوزارتخانه ای باشد تا بتواند در زمان بحران، هماهنگی‌های لازم را انجام دهد.
اما این سازمان زیرمجموعه‌ی وزارت کشور قرار گرفت! چون یک «ستاد مبارزه با حوادث غیرمترقبه» قبلاً در وزارت کشور ایجاد شده بود که همان ستاد تبدیل به سازمان شد. راستی بعد از اینکه بحران کرونا را از سر گذراندیم چه اتفاقی برای ستاد ملی مقابله و مدیریت بیماری کرونا می‌افتد؟!
البته قانون سال ۱۳۸۶ آزمایشی بود و باید پس از پنج سال قانون جدید، با رفع ایراداتِ قانون قبلی تصویب می‌شد. بعد از کش‌وقوس‌های فراوان در سال گذشته؛ سال ۱۳۹۸، قانون جدید تصویب و ابلاغ شد. اما با همان ساختار قبلی! مدت زیادی از تصویب قانون جدید نمی‌گذرد که ما با بحران بیماری کوید ۱۹ مواجه شدیم. در ناکارآمدی قانون مذکور همین بس که امروز در بحبوحه‌ی این بحران فراگیر، خبری از سازمان مدیریت بحران کشور نیست!
دانشجوی دکترای شهرسازی
S.haghroosta@gmail.com
