آرمین رضوانی- کرونا هر ایرادی که داشته یک حُسن بزرگ دارد که کار را اندکی برای ما معمارها راحت کرده؛ قانع کردن کارفرما به رعایت برخی نکات در طراحی و ساخت به دلیل حفظ سلامت، آن هم بدون کوچک‌ترین مخالفتی!
چند روز پیش جلسه‌ای با یکی از کارفرماها در دفتر داشتیم. قرار بود در یک قطعه زمین، چهار دستگاه ویلا ساخته شود که یکی از آن‌ها برای سکونت خود کارفرما بود. پس از پایان طراحی، به نظر کارفرما متراژ طبقه‌ی همکف زیاد شده بود! یک سری فضاها را نام بُرد که وجودشان از نظرش ضروری بود اما از آن‌جا که مازاد متراژ طبقه‌ی همکف، هزینه‌ی اضافه به او تحمیل می‌کرد، برای حذف روی فضای ورودی دست گذاشت.
اصولا در طراحی‌هایی که انجام می‌دهم، بسته به متراژ ساختمان، فضایی را برای ورودی در نظر می‌گیرم که متاسفانه حدود ۵۵ درصد کارفرماها با این موضوع مخالفت می‌کنند. فضای ورودی این ویلا حدود ۱۵ مترمربع مساحت داشت، شامل کمد لباس مهمان، جاکفشی، آینه، راه‌پله به طبقه‌ی بالا و البته یک سرویس عمومی برای طبقه که به نظر کارفرما این فضا خیلی بزرگ بود.
در معماری ایرانی سلسله‌مراتب فضاها در خانه به خوبی رعایت می‌شد اما ما میراث‌دار خوبی نبوده‌ایم. عموما در معماری ایرانی، سرویس بهداشتی را دور از محیط اصلی خانه جانمایی می‌کردند و دلیلش آلودگی‌های مستمر و گازهای متصاعد شده از آن بود. هرچند متراژ خانه‌های امروزی با توجه به رشد بالای جمعیت و کمبود مسکن چنان کم شده که عملا این امکان از طراح و معمار گرفته شده است، در طراحی ساختمان‌هایی مانند ویلا هنوز می‌توان این موارد را به خوبی رعایت کرد.
فضای ورودی باید مانند دیگر فضاها در منزل تعریف شود اما در حقش اجحاف شده. یک فضای ورودیِ آرمانی که نقشِ فیلترینگ را بین فضای بیرونی و داخلی خانه ایفا می‌کند، دارای دو درِ ورودی و خروجی است که باز هم متاسفانه باید بگویم درِ دوم از دید خیلی از طراح‌ها و کارفرماها به نظر اضافی و بیهوده می‌آید.
ویروس کرونا سنگین است و به کفش می‌چسبد، فضای ورودی می‌تواند جایی باشد که از ورود کفش و لباس آلوده به محیط خانه جلوگیری کند، فرد پس از ورود دست‌هایش را بشوید و با خیال راحت وارد محیط اصلی خانه شود.
کارفرما با این توضیحاتِ من قانع شد که این فضا را حذف نکند اما به نظرم اوضاعی که کرونا برایمان به وجود آورده یک تلنگر است برای اندیشیدن به این موضوع که شاید تقصیر ما معمارهاست که نتوانسته‌ایم اهمیت فضای ووردی را در خانه خوبی جا بیاندازیم.
