کرج؛ میراث‌دار پروژه‌های ناتمام

0
590

گفت‌وگو با معاون فنی و عمرانی شهرداری کرج

نسترن کیوان‌پور– بارانِ شدیدی می‌بارید. سرم را به شیشه‌ی ماشین تکیه داده بودم و استرس شدیدی داشتم که زودتر برسم به محلِ نشست که البته در این اوضاعِ کرونا نمی‌دانم چه اصراری به برگزاری‌اش بود. ذهنم مدام به ترافیکِ وحشتناک سمت مهرشهر معطوف بود و با خودم فکر می‌کردم کاش نیم ساعت زودتر از خانه می‌آمدم بیرون!

ترافیک؛ ترافیکِ وحشتناک و واقعا لعنتیِ ورودی مهرشهر بسیار آزاردهنده است. دقیقا باید نیم ساعت قبل از هر ساعتی که برنامه‌ریزی کرده‌اید از خانه خارج شوید تا سرِ وقت در محل حاضر باشید و بدقول نشوید.

گمانم حدود ده دقیقه پس از عبور از زیرگذر آیت‌الله رفسنجانی، اراضیِ چمن را هم رد کردیم و خیلی زودتر از آنچه فکر می‌کردم رسیدم به قرارِ کاری. خُب برای من که عموما یکی از منتقدانِ همیشگیِ تقاطع‌های هم‌سطح و غیر هم‌سطح کرج هستم، نوشتنِ این موارد به نوعی گل به خودی محسوب می‌شود. روزانه با پیام‌های مردمی بسیاری سر و کار دارم که پُر است از انتقادهای تند و تیز به عملکرد شهرداری کرج و البته گاهی خودم هم برخی را به شدت پیگیری می‌کنم؛ مثل همین زیرگذر بلوار جمهوری. اما خب بی‌انصاف نیستم. راننده‎ی اسنپ همان اول که غر غر می‌کردم که کاش زودتر حرکت کرده بودم، می‌گفت زود می‌رسیم و وقتی رسیدیم گفت خدا پدرشان را بیامرزد این یکی خیلی مسیر را نزدیک کرده است.

این حرفی را که راننده زد، دفعه‌ی اول نیست می‌شنوم. تعریف و تمجید یا لعن و نفرین توسط راننده تاکسی‌ها، مسافران و حتی عابران پیاده از مسیرهای مختلف چه سواره و چه پیاده، یک نکته‌ی مهم دارد و آن تلفیق و اثرگذاریِ مستقیمِ حوزه‌ی عمرانی بر زندگیِ ماست؛ حوزه‌ای که انگار انسان‌محور بودن در آن جایگاهی ندارد اما در اصل چنین نیست.

ساخت‌وسازهای شهری، بزرگراه‌ها، خیابان‌ها، معابرِ درجه یک، درجه دو، درجه سه، تقاطع‌های هم‌سطح و غیرِ هم‌سطح؛ همه و همه تاثیر مستقیم در زندگیِ روزمره‌ی ما دارند؛ مسدود شدنِ یک خیابان، جایگزین کردنِ یک میدان با یک چهارراه، تعریضِ یک معبر یا بسیاری دیگر از اقدماتِ مشابه سبب می‌شوند شاید نیم‌ساعت زودتر یا نیم‌ساعت دیرتر به مقصد؛ خانه، محل کار، مهمانی، جلسه‌ی کاری و … برسیم. حوزه‌ی فنی و عمرانی به نظرم آن‌طور که فکر می‌کنیم خشک و بی‌روح نیست انگار.

گذشت زمانی که فقط تهران بود که کوچه‌های منتهی به معابر اصلی‌اش ترافیکِ شدیدی را تجربه می‌کرد. مدت‌هاست چهره و ظاهر کرج هم تغییر کرده است و جمعیتِ روزافزون و ترافیکِ سرسام‌آورِ آن، ضرورتِ شدت گرفتن ساخت‌وسازهای شهری را نشان می‌دهد.

مدتی است تصمیم گرفته‌ایم با مدیران و معاونان شهرداری کرج پیرامون اقداماتِ انجام‌شده‌ی شهرداری گفت‌وگوهایی سلسله‌وار داشته باشیم تا علاوه بر بیان گلایه‌ها و پرسش‌های مردمی، آگاهیِ بیشتری از اتفاقاتی که در حوزه‌ی شهری رخ می‌دهد پیدا کنیم. با عسگر نصیری؛ معاون فنی و عمرانی شهرداری کرج گفت‌وگو کرده‌ایم که متنِ آن را در ادامه می‌خوانید.

چهره‌ی کرج طیِ سال‌های اخیر تغییرات بسیاری داشته است. از طرفی هرچه ساخت‌وسازها شدت می‌گیرد، گلایه‌ها هم انگار افزایش پیدا می‌کند. به نظر شما مشکل کجاست؟ به عنوانِ مسئولی که مستقیما با حوزه‌ی عمرانی شهر کرج در ارتباط است، این گلایه‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

به نظرم مشکل کرج فقط مربوط به کرج نمی‌شود، شهری که مهاجر‌پذیریِ بالایی دارد، نیازمند کمک دولت هم است به‌ویژه زمانی که بخش عمده‌ای از نیروی کارِ تهران از کرج تأمین می‌شود. گلایه‌ها را گوش می‌کنیم و سعی می‌کنیم مشکلات را رفع کنیم اما متاسفانه به این موضوع توجه نداریم که کرج طی سال‌های گذشته، توسعه‌ای شتابزده را تجربه کرده و بسیاری از مباحث فنی و استانداردهای شهرسازی در آن لحاظ نشده. قاعدتا نمی‌توان مشکلاتِ شهری را که طی ۵۰ سال بدون برنامه، شکل گرفته و گسترش یافته در عرض پنج سال رفع کرد.

مشکل اساسیِ کرج این است که استان تازه تاسیس بوده و به دلیل نزدیکی آن به پایتخت، سود همه‌چیز به تهران می‌رسد و محرومیت‌ها سهمِ کرج است.  از طرفی بخش عمده‌ای از گلایه‌ها به دلیل گسترش ناگهانی به نبود امکانات و خدمات مربوط است. در برخی محلات بودجه‌ی شهر اجازه‌ی کار بیشتر نمی‌دهد. برخی گلایه‌ها هم به‌جاست اما در محلات یا مناطقی که توجه نشده و با افزایش مهاجرت پذیری، مردم ساخت‌وساز غیر مجاز انجام داده‌اند نباید انتظارِ ارائه‌ی خدمات و امکانات کاملی را داشت و این موضوع مختصِ کرج نیست. هیچ شهری وجود ندارد که در شرح خدمات و وظایف شهرداری، ارائه‌ی خدمات به ساخت‌وسازهای غیرمجاز در آن لحاظ شده باشد.

با این حال گمان می‌کنم برخی از انتقادات از سوی مردم نیست. من بازدیدهای مردمی بسیاری در محلات و مناطق مختلف کرج می‌روم و پای صحبت مردم می‌نشینم. خوشبختانه وقتی مردم در جریان پروژه‌ها قرار بگیرند، تعامل بهتری هم با مدیریت شهری ایجاد می‌شود. مردم خودشان می‌دانند که مشکلات یک شبه حل نمی‌شود. به نظرم گاهی، برخی از افراد شیطنت می‌کنند و انتقادهای نابه‌جا مطرح می‌کنند.

آسفالت معابر یکی از حوزه‌هایی است که همیشه راجع به آن انتقاد مطرح است. اولویت‌بندی معابر به چه صورت است؟

معابر کرج توسط شهرداری‌های مناطق اولویت‌بندی می‌شود و در عین حال معاونت فنی عمرانی هم اولویت‌بندیِ دیگری انجام می‌دهد. از ابتدای سال ۹۹، ۱۷۰ هزار تُن آسفالت در شهر کرج پخش شده و معابر بسیاری در سطح شهر بهسازی شده است.

متاسفانه همان توسعه‌ی شتابزده‌ی کرج که ذکر کردم، سبب شده بسیاری از معابر کرج از اوضاع خوبی برخوردار نباشند و نیاز به بهسازیِ مداوم یا زیرسازی داشته باشند که همین دلیل، حجمِ کار را بسیار افزایش می‌دهد و گاه سرعتِ فرسودگی از سرعتِ بهسازی پیشی می‌گیرد.

هرچند با توجه به توان فنی تخصصیِ تیم معاونت عمرانی، عمر آسفالت افزایش یافته یعنی با استانداردِ بیش از شش تا هفت سال. این در حالی است که تا چند سال پیش، عمر آسفالت دو تا سه سال بود. البته استانداردها با توجه به شرایط اقلیمی و جوّی در شهرهای مختلف، متفاوت است و باید این موضوع را هم مد نظر قرار داد.

یکی از مشکلات عمده‌ی کرج در فصل بارش، روان‌آب‌هایی است که معابر را به دریاچه‌های فصلی بدل می‌کند. برای این موضوع اقدام ویژه‌ای انجام شده؟

معابر کرج مشکلات بسیاری دارند و تلاش می‌کنیم که این مشکلات را رفع کنیم. کارهای خوبی هم انجام شده مثل اجرای طرح جامع ساماندهی حاشیه‌ی جاده‌ی قزلحصار (نهر سیاه جوی). پروژه اکنون در حال اجراست و با حدود ۱۱کیلومتر لوله‌گذاری از ریل راه‌آهن تا بعد از بلوار ارم به اتمام رسیده، به صورت هم‌زمان اداره کل املاک و مستغلات و معاونت شهرسازی و معماری نیز برای رفع معارض ملکی در اراضی زندان و محدوده‌ی ریل راه‌آهن در حال پیگیری هستند.

برخی محلات کرج که کم‌برخوردارتر هستند مانند شعبان‌آباد یا اخترآباد مخصوصا با توجه به فرا رسیدنِ فصل بارش نیز در دستور کار معاونت هستند.  لوله‌گذاری خیابان شعبان‌آباد تمام شده و جدول‌گذاری بخشی از خیابان اخترآباد هم در حال اتمام است.

حدود  ۸۰۰ متر از لوله‌گذاری پروژه‌ی کلکتور آب‌های سطحی باهنر هم انجام شده که با توجه به طول  لوله‌گذاری، پروژه در چند فاز انجام و متناسب با پیشرفت هر فاز از آن بهره‌برداری خواهد شد.

فاز اول پروژه‌ی ادامه‌ی کلکتورِ محدوده‌ی بلوار استقلال نیز به اتمام رسیده و فاز دوم جهت رفع آب‌گرفتگی بلوار موذن و اتصال به کلکتور بلوار استقلال در حال انجام است؛ لوله‌گذاری حدود ۱۸۰ متر آن انجام شده است و به زودی به بهره‌برداری می‌رسد. در کل حدود ۴۵ کیلومتر کلکتور و تعداد ۷۵۰ حلقه چاه جذبی برای جلوگیری از فرونشست دشت کرج، نیز احداث شده و دیگر مثل گذشته آب‌گرفتگی‌ در معابر کرج به چشم نمی‌خورد.

باید این نکته را ذکر کنم که ما به مشکلات معابر کرج در زمان بارش، واقف هستیم و پروژه‌های بسیار دیگری هم در دست انجام داریم اما از شهروندان می‌خواهیم به حجم کار هم توجه کنند.

به نظر شما کدام یک از پروژه‌های کرج، در حوزه‌ی ترافیکی، گره‌گشاتر بوده است؟

افتتاح زیرگذر ولیعصر در منطقه‌ای کم‌برخوردار سبب شد اتصال آن با دیگر مناطق کرج ایجاد شود. مردم ترافیک بالای ۲۰ دقیقه را برای یک مسیر کوتاه تحمل می‌کردند. این زیرگذر هم چند سال پیش ساخته شده بود اما به بهره‌برداری نرسیده بود. با رایزنی با وزارت راه و شهرسازی اراضی مترو مطابق ماده ۹، تملک شد، اتصال به اتوبان برقرار و این مشکل رفع شد.

بلوار شهدای اصناف انتهای خوارزمی هم از جمله مواردی بود که مردم، بسیار راجع به آن گلایه داشتند. اواخر سال ۹۷ این پروژه به بهره‌برداری رسید. در حال حاضر نیز حجم بالایی از ترافیک را انتقال می‌دهد و آن گره‌ی ترافیکی گذشته رفع شده است.

مورد دیگری که به ذهنم می‌رسد که در این بخش به آن اشاره کنم، پل شبنم ۸ در باغستان است که به دلیل مشکلاتی که با شرکت آب منطقه‌ای تهران وجود داشت، چندین سال ابتر مانده بود. خوشبختانه این پل در حال احداث است و با بهره‌برداری از آن بسیاری از مشکلاتِ آن محدوده نیز رفع خواهد شد.

در خصوص پروژه‌ی پیاده‌راه آزادی نظرات موافق و مخالف بسیاری وجود دارد. راجع به این طرح و روند پیشرفت آن توضیح دهید.

پیاده‌راه آزادی یکی از طرح‌هایی است که بررسی‌ها و مطالعات بسیاری در خصوص آن انجام شده و پس از انجام این مطالعات و تصویب طرح، به معاونت عمرانی برای اجرا ارجاع شد. این پیاده‌راه در طرح تفصیلی شهر کرج با محوریت شهرِ انسان محور دیده شده است.

پیاده‌راه آزادی یکی از طرح‌های خوب شهرداری کرج است و تا به‌حال عملیات تعریض پیاده‌رو و فراهم آوردن امکانات دسترسی کسبه، هم‌چنین رفع معارضات تاسیساتی به خوبی انجام شده و هم‌چنان نیز ادامه دارد. 

به نظرم باید تمام جنبه‌ها را در اجرای این طرح در نظر گرفت. قاعدتا اگر نقاط ضعف این طرح از نقاط قوتش بیشتر بود، تصویب نمی‌شد و در روند اجرا قرار نمی‌گرفت.

پرچالش‌ترین پروژه‌ای که تابه‌حال تجربه‌ کرده‌اید کدام است؟

نمی‌توانم یکی را نام ببرم. اولین پروژه به نظرم مجموعه پل‌های حصارک است. پس از تکمیل عملیات آسفالت‌ریزی، هندریل گذاری، خط‌کشی و روشنایی پل B5 و سایر پل‌ها، کل پروژه تا انتهای مهرماه امسال به بهره‌برداری خواهد رسید تا بخش عمده‌ای از گره‌ی ترافیکی آن محدوده رفع شود.

زیرگذر ولایت هم یکی از این پروژه‌های چالشی بود که خوشبختانه بدون هیچ مشکلی احداث شد. ماجرای پل‌های حصارک هم از این قرار بود که یک سازه در اتوبان زیر پل B2 حصارک گیر کرده بود که حدود یک سال و نیم کار را عقب انداخته بود و به دلیل عدم همکاری در ارائه‌ی مجوز امکان جابه‌جایی‌اش نبود. اما این سازه را ۱۳ ساعته و بدونِ کوچک‌ترین مشکلی جابه‌جا کردیم.

زیرگذر سه سطحیِ میدان سپاه نیز پروژه‌ای بزرگ است که جابه‌جایی‌های بسیاری در حوزه‌ی تاسیسات داشته و گره‌گشای ترافیک بوده که به بهره‌برداری رسیده است.

راجع به پروژه‌ی پل‌های شهدای حصارک بیشتر توضیح می‌دهید؟

مجموعه‌ پل‌های حصارک، پروژه‌ی بسیار خاصی است که شامل شش دستگاه پل(B1, B2, B3, B4, B5, B6) است. قبلا یک پل در اتوبان تهران قزوین بود که مسیر دو طرفه را پوشش می‌داد اما در حال حاضر به دو قسمت شرقی و غربی یعنی B1 و B2 تقسیم شده است که یکی ترافیک را به صورت راست‌گرد از سمت کمالشهر به داخل کرج و دیگری از سمت تهران به سمت کمالشهر هدایت می‌کند. پل B6 هم از سمت قزوین ترافیک را به سمت حصارک و پل B2   به کمالشهر هدایت می‌کند تا مردم به راحتی به سمت غرب از مسیر خارج شوند.

ادامه‌ی پل B3 روی اتوبان به پل‌های B4 و B5 می‌رسد که بخشی از ترافیک را از حصارک به سمت اتوبان تهران هدایت می‌کند و بخشی دیگر را به سمت جاده‌ی قزلحصار. این پروژه، پروژه‌ی بسیار بزرگی است که ان‌شاءالله به زودی به بهره‌برداریِ کامل خواهد رسید.

زیرگذر بلوار جمهوری یکی از چالش‌های مهمِ هفته‌های اخیر است. جابه‌جایی درختانِ بلوار که در مسیر پروژه هستند سبب شده بسیاری از مردم ابراز نگرانی کنند. فکر کنم پر چالش‌ترین پروژه در حالِ حاضر همین باشد. در این خصوص توضیحی دارید؟

این پروژه در طرح جامع حمل‌و‌نقل پیش‌بینی شده و منطبق بر طرح تفصیلی شهر و اسناد بالادستی است و طبق بودجه مصوب و پس از انجام فرآیند قانونی در حال اجراست.

بزرگ‌ترین پروژه‌ی عمرانی کرج  از نظر شما کدام است؟

بزرگراه شمالی و قطار شهری که نه تنها در مقیاس، بلکه از منظرِ تاثیری که بر حوزه‌ی حمل و نقل و ترافیک شهری کرج خواهند گذاشت، بزرگ‌ترین پروژه‌های عمرانی این شهر هستند.  گره‌ی بزرگراه شمالی پس از سال‌ها باز شده است و با پیگیری‌های شهرداری کرج و مصوبه‌ی هیات وزیران، به‌صورت مشارکتی با سرعتِ خوبی در حال پیشرفت است. این پروژه در انتقال بار ترافیکی اتوبان بسیار تاثیر گذار خواهد بود و مردم قطعا اثرِ آن را در آینده خواهند دید.

راجع به پروژه‌ی قطار شهری چه نظری دارید؟

معتقدم می‌شد از روز اول به جای مترو، مدل‌های دیگرِ حمل‌ونقل را مانند ترم به دلیل کم‌هزینه‌تر بودن یا زودبازده‌ بودن استفاده کرد اما به این دلیل که از سال‌ها پیش، این پروژه استارت خورده، نمی‌توان هزینه‌های صرف‌شده را نادیده گرفت.

متاسفانه یک مشکل عمده در مدیریت شهری کرج این است که میراث‌دارِ پروژه‌های ناتمام بسیاری از سال‌های گذشته هستیم. به عبارتی در خصوص تعدادی از پروژه‌های کرج که شاید انتقادات بسیاری هم از سوی مردم و کارشناسان به آن‌ها وارد باشد، در عملِ انجام شده قرار گرفته‌ایم. یک پل، یک تقاطع، یک پروژه، سال‌ها پیش استارت خورده اما پیشرفتِ کمی داشته و به حال خود رها شده است. نه می‌توان میزان پیشرفتش را نادیده گرفت و نه پروژه را تغییر داد. خوشبختانه با تکمیل زیرگذر ولیعصر و پل‌های حصارک، تقریبا دیگر پروژه‌ای که از گذشته باقی مانده باشد نخواهیم داشت.

به عنوان آخرین سوال، راجع به جابه‌جایی شما از این سمَت، شایعاتی شنیده می‌شود. این شایعات تا چه اندازه درست است و نظرتان در این خصوص چیست؟

حرف و حدیث همیشه وجود دارد و خودم هم بارها این شایعات را شنیده‌ام اما اعتراف می‌کنم برایم مهم نیست و تاثیری روی کارم ندارد. بسیاری از مدیران هستند که تا زمزمه‌های جابه‌جایی‌شان را می‌شنوند، پروژه‌ها را نیمه‌کاره رها می‌کنند اما من هیچ‌وقت این خصوصیت را نداشتم و تا لحظه‌ی آخر در هر مسئولیتی سعی می‌کنم وظیفه‌ام را به درستی انجام بدهم.