ویلاهای استخردار پایان کار نمی‌گیرند
هزار و یک شهر – نشست خبری مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای البرز روز ۱۲ دی‌ماه ۱۴۰۲ با هشدارِ این نهاد در خصوصِ تشدید اثرات خشکسالی بر کشور و افزایش برداشت بی‌رویه‌ی آب از منابع زیرزمینی آغاز شد.
داود نجفیان گفت: «در سال‌های گذشته برای تأمین آب شرب دغدغه‌ای وجود نداشت و به هر حال آب مورد نیاز این بخش تأمین می‌شد اما اکنون در بخش شُرب به خصوص پایداری کمّی و کیفی آن هم با مشکل مواجه شده‌ایم».
او با تأکید بر تبعات محيط زيستیِ تأمین آب شُرب با توجه به محدودیت منابع گفت: «در حال حاضر ۷۰۰ چاه آب شرب در استان البرز وجود دارد که آبدهی برخی از این چاه‌ها به دلیل حفر چاه غیرمجاز در حریم آن‌ها، کاهش پیدا کرده است. از این رو در انسداد چاه‌های غیرمجاز، چاه‌های که در حریم چاه‌های آب شرب قرار دارد در اولویت است».
او با بیان اینکه پایش الگوی کشت استان توسط جهاد کشاورزی ضروری است گفت: «سیاست کشت باید ساماندهی شده و از هر کشتی که خارج از سیاست اصلی بخش کشاورزی و مدیریت آبخوان است جلوگیری شود».
بخش دیگری از گلایه‌های نجفیان در خصوص میزان بالای مصرف آب در استان البرز بود که در این خصوص گفت: «میانگین مصرف سرانه آب در روستاهای کشور ۱۴۰ لیتر است اما این رقم در استان البرز به دلیل وجود ویلاها و استخرهای آن‌ها ۴۰۰ لیتر است. به همین دلیل تصمیمی برای ویلاها گرفته شده است به این ترتیب که به ساختمانِ استخردار، پروانه پایان‌کار داده نشود».
او افزود: « کل باغ‌ویلاهای استان حدود ۱۰ درصد از برداشت غیرمجاز آب را به خود اختصاص داده‌اند اما برای اینکه در این بخش هم گلایه‌ای نباشد به با تمرکز بر این بخش در شهرستان ساوجبلاغ هزار چاه را برای انسداد تا آخر سال تعیین تکلیف کردیم و تاکنون ۵۰۰ چاه بسته شده است. در این بخش مجموعاً در کل استان ۷۶۰ چاه را پر کرده‌ایم».
نجفیان با اشاره به توقیف ۶۳ دستگاه حفاری چاه گفت: «طی سال‌های اخیر دو هزار و ۴۶۱ کنتور هوشمند هم بر روی چاه‌های مجاز استان نصب شده تا میزان برداشت کنترل شود».
او گفت: «به طور کلی در ۱۰ سال اخیر چهار هزار و ۸۲۱ چاه غیرمجاز در سراسر استان البرز مسدود و با این کار از برداشت ۸۵ میلیون مترمکعب آب جلوگیری شده است اما همچنان راه درازی در پیش داریم».
نجفیان ادامه داد: «بارگذریِ بیش از حد جمعیت در مناطقی که ظرفیت آن محدود است، یکی از عوامل ایجاد چالش در بخش آب است. اگر طی سال‌های گذشته در بحث جمعیت سیاست‌گذاری درستی صورت گرفته بود در حال حاضر با مشکلات کمتری در حوزه‌ی آب مواجه بودیم. اما متأسفانه این بارگذاری انجام شده است و برای تأمینِ حداقل نیاز اولیه آبِ شُرب ناچاریم با هزینه گزاف و تبعات زیست به کار ادامه دهیم».
آلودگی هوا ناشی از سیاست‌گذاری‌های غلط در حوزه‌ی آب
او در بخشی دیگر از سخنان خود با بیان اینکه بخشی از آلودگی هوا که امروز با آن مواجه هستیم ناشی از سیاست‌گذاری‌های غلط بخش آب است؛ گفت: «خشک شدن تالاب‌ها که نمونه‌ی آن در استان البرز هم وجود دارد از این نوع مشکلات است. این وضعیت تا جایی پیش رفته که احتمالاً شهرستان طالقان را هم با معضل آلودگی مواجه کند».
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای البرز با بیان اینکه برای تأمین آب شرب، خود را برای بدبینانه‌ترین حالت آماده کرده‌ایم گفت: «اواخر تابستان امسال بود که هواشناسی اعلام کرد بارش‌های پاییز در حد نرمال و حتی بیشتر از نرمال خواهد بود؛ از همین رو برخی با این پیش‌بینی اصرار کردند که بخشی از آب سد کرج برای آمادگی در برابر سیلاب‌های احتمالی خالی و به سمت پایین دست رها شود. اما چون ما بدبینانه‌ترین حالت را در نظر گرفته بودیم از این کار خودداری کردیم و اگر چنین اقدامی انجام داده بودیم در روزهای کنونی برای تأمین آب شرب با مشکل جدی مواجه شده بودیم».
نجفیان گفت: «با توجه به مدیریت صورت گرفته، علی‌رغم کاهش ۵۰ درصدی بارش نسبت به بلند مدت (۵۹ میلیمتر امسال، ۱۲۶ میلیمتر میانگین بلند مدت) سد طالقان با ۱۶۸ میلیون مترمکعب ذخیره نسبت به پارسال هشت درصد بیشتر آب دارد. سد کرج هم که سال گذشته در چنین روزهایی به حجم مُرده رسیده بود و در شرایط حادّی قرار داشت، امسال با ۵۴ میلیون مترمکعب ذخیره نسبت به پارسال ۵۰ درصد بیشتر آب دارد».
او در خصوص میزان ورود آب به سد کرج و خروجی سد هم اعلام کرد: «در حال حاضر به دلیل نبود بارش، میزان ورودی نصف میزان خروجی است و از ذخیره مخزن در حال برداشت هستیم. متأسفانه بارش برف امسال استثنایی بوده و اگر این شرایط تداوم پیدا کند نگرانی بسیار جدی به وجود خواهد آمد و ناچار به تصمیمات سخت خواهیم بود».
لزوم ایجاد حساسیت در مردم برای اصلاح الگوی مصرف
او در خصوص اصلاح الگوی مصرف نیز گفت: «ما باید در باور مردم تغییر ایجاد کرده و آن‌ها را نسبت به مصرف بالای آب حساس کنیم. چرا که این موضوع علاوه بر امنیت و سلامت نسل کنونی به نسل‌های آینده هم ارتباط دارد. کافی‌ست در بخش شرب ۳۰ درصد و در بخش کشاورزی ۱۰ درصد کاهش مصرف داشته باشیم».
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای البرز با اشاره به اجرای طرح تعادل‌بخشی سفره‌های زیر زمینی در استان، گفت: «در این بخش ما سراغ چاه‌های غیرمجاز با بیشترین مصرف رفتیم. علاوه بر آن نصب کنتور هوشمند بر روی چاه‌های مجاز و جلوگیری از حفاری جدید غیرمجاز هم به خوبی پیگیری شد».
۲۸ سانتیمتر؛ میزان فرونشست برخی مناطق البرز در سال
نجفیان در ادامه با ابراز نگرانی درباره فرونشست در استان البرز، گفت: «در برخی مناطق استان البرز تا ۲۸ سانتیمتر در سال فرونشست داریم و میانگین فرونشست در کل استان به پنج سانتیمتر می‌رسد».
او در بخش دیگری از نشست به موضوع آزادسازی حریم رودخانه کرج اشاره کرد و گفت: «در ابتدا طبق مصوبه شورای عالی امنیت ملی قرار بود کل جاده چالوس خالی شود تا هیچ سازه‌ای در اطراف رودخانه وجود نداشته باشد. اما ما طرح ساماندهی را مطرح و اعلام کردیم».
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای البرز گفت: «با این طرح به هدف مورد نظر یعنی جلوگیری از آلودگی رودخانه خواهیم رسید که خوشبختانه مورد پذیرش قرار گرفت. در فاز اول نزدیک به ۱۴ هکتار از حریم رودخانه در محدوده شهر کرج آزاد شد و در اختیار شهرداری قرار گرفت».
به گفته‌ی داود نجفیان در مجموع هزار و ۲۲۲ آزادسازی در کنار رودخانه‌های استان انجام شده است.
او در پایان گفت که سال گذشته برای یک هزار هکتار از اراضی بستر رودخانه کرج سند ملی صادر شد و اکنون نیز صدور سند برای حدود سه هزار هکتار از اراضی حاشیه رودخانه شور البرز در دست اقدام است.
