اوقافی‌ها در سه اپیزود
نسترن کیوان‌پور– همکاری با دفاتر تسهیل‌گری یک حسن بزرگ دارد؛ وارد دفتر که می‌شوی، مهم نیست چه عنوانی داری، مهم نیست چه تخصصی داری، مهم نیست چه توانایی یا مهارتی داری، دلت می‌خواهد هرچه از دستت برمی‌آید انجام بدهی تا هر مشکلی را هرچند کوچک رفع کنی و دلِ اهالی را شاد کنی.
یک ویژگیِ جالبِ مشترک و نسبتا تازه که بین مدیران و مسئولان البرز در این تجربه‌ی ارزشمند در دفتر اوقافی‌ها دیده‌ام، این است که نه دنبال عکس گرفتن هستند و نه دنبالِ برجسته شدن اقدامات‌شان. به یاد ندارم از سال گذشته که با این دفاتر تعامل کرده‌ام یکی از مدیران به من زنگ زده و پیگیرِ چاپِ مطلب یا عکسش شده باشد و این یک اتفاقِ بسیار خوب است که امیدوارم به همه‌ی مدیران استان تسری یابد.
هروقت هر کس سرِ جای خودش ایستاده باشد و بداند که چه وظیفه‌ای در قبالِ شهر و شهروندانش دارد، کارها خودبه‌خود انجام می‌شود. باور کنید مردم هم متوجه می‌شوند و حسِ خوبی به شهرشان پیدا می‌کنند.
هفته‌ی گذشته سه مهمان از نهادهای مختلف در دفتر اوقافی‌ها حضور داشتند که هر کدام قول دادند بخشی از مشکلاتِ محله را که در حدِ توان و شرحِ خدماتِ اداره یا نهادشان است رفع کنند.
امیدوارم ارتباطشان با دفتر مستمر باشد و عده‌هایشان به زودی محقق شود.
اپیزود اول
احمد خیری در هر سازمانی که مشغول باشد و در هر معاونتی که مسئولیت داشته باشد، روی یک سری ویژگی‌هایش می‌توانید حساب کنید؛ روابط عمومیِ بالا، تعامل با رسانه‌ها و اشتیاق برای همکاری در کارهای اجتماعی. زمانی که عهده‌دار ریاست سازمان مدیریت پسماند بود بازدیدی از دفتر اوقافی‌ها صورت نگرفت اما مشاوران سازمان ارتباط بسیار خوبی برقرار کردند که البته به دلیلِ دغدغه‌مندی‌ِ آنان، بازدیدها و جلسات هنوز هم ادامه دارد. حالا خیری سرپرست سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده‌های کشاورزی شهرداری کرج شده است و این بار با این عنوان مهمان دفتر بود و بنا شد همکاری‌های این سازمان هم با دفتر تسهیل‌گری اوقافی‌ها آغاز شود.
راجع به بسیاری موارد صحبت کردیم؛ از تجارب حرفه‌ای او در حوزه‌ی همکاری در گروه‌های اجتماع‌محور گرفته تا راهکارهای ساده برای رفعِ مشکلاتِ به ظاهر پیچیده در محلات واقع در بافت فرسوده. اما کلِ جلسه یک طرف و این یک جمله یک طرف که در تاییدِ اقدامات دفاتر تسهیل‌گری گفت: «در روزگاری که حالمان خوب نیست، کمک به خوب شدنِ حالِ آدم‌ها یک دنیا ارزش دارد.» شما با حرفِ او موافقید؟
اپیزود دوم
اوقافی‌ها سه تا سازنده دارد که سال‌هاست ساخت‌وساز محله برعهده‌ی آن‌هاست؛ سازنده‌هایی که یکی دو نفرشان حتی شاید تحصیلات کافی یا مرتبط نداشته باشند اما روحیه‌ی خیلی خوبی دارند. دلشان می‌خواهد دانش و مهارتشان را ارتقا دهند چون برایشان مهم است در این محله ساختمان‌هایی بسازند که کیفیتِ بالاتری داشته باشد.
امیررضا کاظمینی؛ مدیر روابط عمومی سازمان نظام مهندسی ساختمان البرز دومین مهمانِ هفته‌ی گذشته‌ی دفتر بود. مدت‌هاست که سازمان نظام مهندسی ساختمان البرز دغدغه‌ی ارتقای کیفیت ساخت و اجرا را دارد. به عبارتی قانون در این زمینه کامل و جامع است اما متاسفانه به خوبی اجرا نمی‌شود. به عقیدهی مدیران سازمان، ساخت‌وساز باید توسط مجری ذی‌صلاح انجام شود که متاسفانه استان البرز در این حوزه وضعیت مطلوبی ندارد.
در کشورهای توسعه‌یافته عمر مفید ساختمان به طرز چشم‌گیری بالاست و متاسفانه به دلایل مختلفی عمر مفید ساختمان‌ها در کشور ما بسیار کوتاه است و نه‌تنها به مالک بهره‌ی مطلوب نمی‌دهد بلکه در آینده نیز به دلیل ایجاد فرسودگی در شهر، مشکلات فراوانی ایجاد می‌کند.
حالا که دفاتر تسهیل‌گری در بافت فرسوده‌ی البرز فعال شده‌اند و در انتهای اولین سالِ فعالیت خود قرار دارند و طی این مدت هم ارتباطات خوبی با اهالی محله و سازندگان شکل گرفته است، می‌توان از این ظرفیت برای ارتقای کیفیت ساخت بهره بُرد و حداقل روندِ فرسوده‌سازی را کُندتر کرد.
مدیرِ خوش‌برخوردِ روابط عمومی سازمان نظام مهندسی ساختمان البرز قول همکاری با دفتر را داده است و ما این همکاری را به فال نیک می‌گیریم؛ چرا که مطمئنیم خروجیِ این همکاری بسیار ارزشمند است، نه فقط برای ما، که برای کلِ محله و برای تک تکِ خانواده‌هایی که حق دارند در ساختمان‌هایی زندگی کنند که با کوچک‌ترین زمین‌لرزه یا گودبرداریِ غیر اصولیِ ساختمان‌های مجاور، روی سرشان آوار نشود و برای رفع این مشکل هم سازندگان باید آموزش ببیند و هم مردم.
اپیزود سوم
داود بیگدلی؛ مشاور کمیسیون معماری، شهرسازی و بافت‌های فرسوده‌ی شورای شهر کرج، مهمانِ سوم دفتر اوقافی‌ها بود. گپ و گفتِ خوبی با محوریت توجه به نیازهای مردم و شناسایی دقیق مشکلات و معضلات محلات واقع در بافت فرسوده انجام شد.
من اصولا در جلساتِ دفاترِ تسهیل‌گری صحبت نمی‌کنم و صرفا به تهیه‌ی گزارش مشغول هستم. چون مدیران و کارشناسانِ دفاتر به خوبی اقدامات را توضیح می‌دهند و خودم را در جایگاهی نمی‌بینم که در این موضوعات دخالت کنم. اما در این جلسه مطلبی مطرح شد که من را هم به صحبت وا داشت.
در این جلسه راجع به این موضوع صحبت شد که شرح خدمات دفاتر تسهیل‌گری بیشتر بر محوریتِ تجمیع قطعات استوار است و دفتر اوقافی‌ها به نظر می‌رسد بیشتر بر حوزه‌ی مدیریت پسماند تمرکز کرده است.
موافقم که شاید از دیدِ پرنده چنین به نظر برسد اما به نظرم این موضوع دلیل دارد و من به خاطر آنکه با برخی دفاتر دیگر در محلات کرج ارتباط دارم به خودم اجازه دادم که در این خصوص اظهار نظر کنم. به نظرم برجسته شدنِ هر اقدامی در محلات به دلیلِ نیازسنجی‌هایی بوده که طی یک سال فعالیت دفاتر، توسط کارشناسان احصا شده است. مثلا در محله‌ای مانند مصباح، خیابان‌ها بسیار تمیزتر است تا محله‌ای مانند اوقافی‌ها. یا مثلا در اخترآباد، حلِ معضلِ فاضلاب رها شده در معابر شاید یکی از اولویت‌های اساسی باشد. در حصارک بالا ساخت‌وساز غیر مجاز و ساختمان‌های بلندمرتبه در معابرِ کم‌عرض از جمله مشکلاتی است که بیشتر به چشم می‌خورد و دفاتر تسهیل‌گری بر اساس همین نیازسنجی‌ها، اولویت‌بندی می‌کنند و سپس شروع به اقدام.
داود بیگدلی که دید بسیار خوبی نسبت به دفاتر تسهیل‌گری در کرج دارد، خودش هم بر این موضوع تاکید ویژه داشت؛ نیازسنجی و اولویت‌بندیِ اقدامات در محلات. او ادامه داد که اگر مسائل و مشکلات مردم به خوبی لحاظ نشود، مردم به شهرداری اعتماد نخواهند کرد و در این صورت چه طور می‌توان از آن‌ها خواست که در بهبود کیفیت محله همکاری کنند؟ اعتمادسازی، امری بسیار حساس و دشوار است و کوچک‌ترین لغزشی در این مسیر، دفاتر را دقیقا به همان نقطه‌ی آغازینِ سال گذشته برخواهد گرداند.
به عقیدهی او “مردم” کلیدِ اصلیِ هر طرح و پروژه‌ای هستند و مهم‌ترین چالشِ شهرهای امروزی، شهروند است؛ شهروندی که متاسفانه به دلایلِ گوناگون به محل زندگی خود حس تعلق ندارد و همین امر سبب نبود حس مشارکت و تعامل شده است. با این حال با توجه به رویکرد اجتماعی که در دفاتر تسهیل‌گری وجود دارد، به نظر می‌رسد این خلأ در حالِ پُر شدن است.
