هزار و یک شهر– طبق اعلام شرکت آب منطقهای استان البرز، در سال جاری حدود ۳۵ دستگاه حفاری غیرمجاز توقیف و چاههای غیرمجازی که هنگام توقیف دستگاههای حفاری در محل حفر شده بودند، بلافاصله مسدود شده است. همچنین انسداد روزانه پنج حلقه چاه که بیشتر برای مصارف تفریحی در ویلاها حفر شدهاند، با همکاری دادستان محترم در حال اقدام است که تاکنون بیش از ۲۸۰ حلقه چاه غیرمجاز پر شده است.
مدیر امور منابع آب شهرستان ساوجبلاغ، مصطفی سلطان آبادی گفت: «به دلیل افزایش مهاجرت، گسترش شهرها و روستاهای شهرستان ساوجبلاغ، استقرار صنایع بزرگ و کوچک، همچنین تغییر کاربری گسترده و برداشتهای بیرویه از منابع آبی دشت هشتگرد، در سطح آبخوانها با اُفت مواجه هستیم. لذا برای مقابله با این عوامل، اقداماتی برنامهریزی و عملیاتی شده است».
او افزود: «در راستای حفاظت از منابع آب زیرزمینی در این شهرستان، تیمهای گشت و بازرسی تقویت شدهاند و تقریبا هشت گروه گشت و بازرسی به صورت مستمر و روزانه در حال گشت و نظارت هستند و هرگونه دستگاه حفاری غیرمجاز توقیف میشود».
سلطان آبادی ادامه داد: «در بخش کنترل و نظارت بر بهرهبرداران مجاز از اعم از صنعت، خدمات، شرب و به ویژه بخش کشاورزی با اولویت چاههای با آبدهی بالا، نسبت به نصب کنتورهای هوشمند اقدام شده است. کنتورهای مذکور مجهز به سیتم قطع کن و قابلیت ارسال اطلاعات به صورت آنلاین هستند و روزانه این اطلاعات را رصد میکنیم. از این رو اگر چاهی اضافه برداشت داشته باشد برای آن اخطار داده شده و از اضافه برداشت آن جلوگیری میکنیم. در صورت مشاهده تخلف و بهره برداری به صورت غیرمجاز بیش از ظرفیت پروانه چاه هم نسبت به اعمال جریمه اقدام کرده و در صورت تکرار، موضوع به مراجع قضایی ارجاع میشود».
او گفت: «از آنجا که بخش تولید و خدمات نقش مهمی در اشتغالزایی دارد، با نظارت و کنترل برداشت آب، تلاش کردهایم توزیع آب را به سمت تولید و بهره وری آب هدایت کرده و نیاز صنایع کم آب بر را مرتفع سازیم. به منظور حفاظت از منابع آبهای زیرزمینی در حوزه کشاورزی هم رعایت الگوی کشت مد نظر قرار گرفته و با همکاری جهاد کشاوزی به این بخش ورود کردهایم. در این راستا بر روی کاشت محصولات استراتژیک و کم آببر در حال کار و برنامه ریزی هستیم».
مدیر امور منابع آب شهرستان ساوجبلاغ ادامه داد: «در مورد رودخانهها موضوع مهم عدم تصرف بستر و حریم رودخانه است که بیشتر سیاست ما بر جلوگیری و پیشگیری از تصرف متمرکز شده، نه اینکه تصرفی صورت بگیرد و به دنبال آن ساخت و سازی انجام شود سپس با هزینه از بودجه عمومی نسبت به تخریب بنای غیرمجاز اقدام کنیم. به این منظور با استفاده از پهپاد یا با استفاده از پایشهای خودرویی هر گونه ساخت و ساز غیرمجازی که صورت بگیرد را پایش کرده و از ساخت و ساز در حریم رودخانهها پیش از گسترش و وسعت کار جلوگیری میکنیم».
سلطان آبادی در خصوص توزیع آب رودخانه کردان بین کشاورزان و حقابهبران گفت: «یک شبکه مجهز و مدرن کردان به طول تقریبی ۴۰ کیلومتر را داریم که بحث توزیع و تقسیم آب بین کشاورزان کاملا به صورت نظاممند و قراردادی و شفاف است و هر ساله این قرارداد تنظیم میشود. سیاست و رویه دیگر ما به این سمت است که بر روی کشتهای استراتژیک مثل کشت گندم و جو کلزا تمرکز کنیم که کم آب بر هم باشند».
مدیر امور منابع آب شهرستان ساوجبلاغ در خصوص کنترل سیلابها و جلوگیری از خسارات احتمالی در فصول بارشی گفت: «با توجه به هشدارهای هواشناسی مبنی بر اینکه پاییز پر بارشی خواهیم داشت، اقدامات پیشگیرانهای در حال انجام است. در مورد رودخانهها و کنترل سیلاب، نقاطی که گرفتگی، انباشت مصالح رودخانه ای و یا پرشدگی دارد مخصوصا در پایین دست اتوبان با همکاری بخشداریها و دهیاریها شناسایی شده و با تجهیزاتی که در اختیار داریم در دستور کار قرار گرفته تا به سرعت، پیش از آغاز بارندگیها آنها را بازگشایی کنیم تا در صورت وقوع بارندگی، سیلاب به صورت ایمن عبور کرده و خساراتی به وجود نیاورد. البته یک بخشی از این پروژه در سنوات گذشته انجام شده است».
مدیر امور منابع آب ساوجبلاغ افزود: «خوشبختانه در شهرستان ساوجبلاغ پروژههای خوبی در بخش کنترل سیلاب در رودخانه کردان که رودخانه دائمی و اصلی منطقه است، اجرا کردهایم. پروژه تغذیه مصنوعی به صورت دومنظوره عمل میکند، یعنی سازههای تغذیه مصنوعی در اختیار داریم که هم بحث کنترل سیلاب و هم بخش تغذیه آبهای زیرزمینی را در بر میگیرد. زمانی که سیلاب داریم با وجود بندها این آب نگه داشته شده و چاهها با تغذیه مصنوعی پر و دشت را از این سیلاب تغذیه میکنیم. این اقدام در کنترل سیلابها بسیار موثر است و ما اطمینان خاطر داریم که در هشتگرد در این زمینه به خوبی عمل کردهایم».
سلطانآبادی با اشاره به استفاده از ظرفیت معادن شن و ماسه گفت: «با توجه به ظرفیت معادن شن و ماسهای که در شهرستان وجود دارد، بعضی از سیلابها را به این شن چالهها که به صورت طبیعی کنترل سیلاب را انجام میدهند، هدایت میکنیم. یکی دیگر از نتایج این اقدام تغذیه آبهای زیرزمینی است. از ظرفیت شن چالهها و معادن شن و ماسهای هم وجود دارد در این زمینه استفاده میکنیم. در مجموع با این اقدامات در زمینه کنترل سیلاب حداقل در بخشی از شهرستان از خسارتهای احتمالی سیل کاملا پیشگیری کردهایم چون وقتی سیل رخ میدهد اقدامی به آن صورت نمیتوان کرد و هر اقدامی در این خصوص باید پیشگیرانه و قبل از آن انجام شود».
او گفت: «در خصوص جلوگیری از سیلاب و کنترل سیلابها در حوزه شهری، یک کانال سمت شرقی رودخانه کردان است که از محدوده شهر گلسار عبور کرده و از طریق آن آبرسانی به کشاورزان شهرستان چهارباغ انجام میپذیرد».
مدیر امور منابع آب شهرستان ساوجبلاغ ادامه داد: «این مسیر یک مطالبه مردمی هم در زمینه نظافت، پاکسازی و بهداشت عمومی داشت که آن را دستور کار قرار دادیم و از هفته گذشته لایروبی آن را با همکاری شهرداری شروع کردیم. این پروژه تقریبا به طول ۱۲۰۰ متردر محدوده شهر در حال انجام است که امیدواریم هم رضایت مردم را در پی داشته باشد، هم موضوع کنترل سیلاب را تامین کند تا اگر بارندگی داشتیم، مشکلی برای اهالی و مردم پیش نیاید و خسارت مالی و جانی نداشته باشیم».
مدیر امور منابع آب شهرستان ساوجبلاغ درخصوص علت افت سطح آبخوان گفت: «بزرگترین علت این است که به خاطر نزدیکی این شهرستان به تهران و کرج زمین ارزش بالایی پیدا کرده و خیلی از مالکان و سوداگران برای سود بیشتر به دنبال تغییر کاربری اراضی هستند. وقتی تغییر کاربری صورت میگیرد و اراضی کشاورزی تقسیم و به ویلا تبدیل میشوند، برای تامین آب مورد نیاز آن اقدام به حفر چاه میکنند».
او در پایان تأکید کرد: «این موضوع باعث میشود که هم در زمینه کنترل و نظارت و هم در بحث ورود به یک ملک شخصی و نیز برداشت غیرمجاز از منابع زیرزمینی کار برای ما دشوارتر شده و مشکلات جدی را به وجود آورد. بهره برداری غیر مجاز از منابع آب زیرزمینی هم بر چاههای کشاورزی و هم چاههای آب شرب ما حتی سایرچاههای مجاز و صنعتی تاثیر گذاشته و باعث میشود، دچار نقصان آبدهی شوند. این برداشت بیرویه همچنین باعث ایجاد فرو نشست شده که برای زیرساختهای ما بزرگترین چالش است».