محبوبه قورچیانی– شرکت نتفلیکس به تولید فیلم‌ها و سریال‌های محبوب معروف است و مخاطبان جهانی دارد. حالا یک کمپین دانشگاهی اقدامی خلاقانه انجام داده و در بیلبوردهای سطح شهر-که قاعدتا با همکاری مدیریت شهری انجام شده- پایان برخی سریال‌های نتفلیکس را اعلام کرده است. یعنی با خروج از خانه احتمال دارد پایان سریال مورد علاقه‌تان لو برود.
چراغ راهنمایی یکی از شهرهای اروپایی، پیام‌های کرونایی به شهروندان مخابره می‌کند. بر روی چراغ قرمز پیام “خانه بمان”، بر روی چراغ زرد پیام “چه کار می‌کنی؟” و بر روی چراغ سبز پیام “برو خانه” به چشم می‌خورد.
کره جنوبی و سنگاپور برای کنترل شیوع کرونا رویکرد شهر هوشمند را به کار گرفته‌اند. هر دو کشور برای شناسایی افرادی که در معرض ویروس قرار دارند و هم‌چنین افرادی که با فرد آلوده ارتباط برقرار داشته‌اند، از تکنولوژی “ردیابی تماس” استفاده می‌کنند.
اما شاید مهم‌ترین اقدام مربوط به تلاش‌های “شورای شهر هوشمند” باشد که با رویکرد هوشمندسازی شهری و دستیابی به توسعه‌ی پایدار فعالیت می‌کند. این شورا به تازگی ساختاری برای شهرهای هوشمند منتشر کرده که در برگیرنده‌ی “ابزار برنامه‌ریزی نقشه‌راه کاهش شیوع کروناویروس” است تا به جهان برای کنترلِ سریع‌تر این بیماری کمک کند.
رویکرد شهر هوشمند در سال‌های اخیر مورد توجه مدیریت شهری قرار گرفته و چشم‌انداز بسیاری از شهرها این رویکرد را نشانه گرفته است. حتی در کشور خودمان تعدادی از شهرها به عنوان پایلوت شهر هوشمند معرفی شده‌اند اما هنوز یک نمونه‌ی کامل و قابل ارائه وجود ندارد. شاید یکی از دلایل این باشد که برای شهر هوشمند در هیچ قانون یا دستورالعملی، متولی مشخصی پیش‌بینی نشده است.
هرچند در ماده ۳ ضوابط فنی و اجرایی توسعه‌ی دولت الکترونیک کشور، کمیسیون توسعه‌ی دولت الکترونیک به عنوان متولی امور مربوطه اعلام شده و در ماده ۶ ضوابط فنی و اجرایی توسعه‌ی دولت الکترونیک کشور، استانداری‌ها موظف به تشکیل کارگروه در این حوزه هستند اما خلأ قوانین و مقررات مرتبط با شهر هوشمند در” قوانین شهرسازی کشور” مزید بر علت است که هوشمندسازی در ایران راه به جایی نیابد.
با این حال شیوع کرونا بهانه‌ای شده است که هوشمندسازی شهرها توسط کارشناسان مورد آسیب‌شناسی قرار گیرد و پیش‌نیازها و الزامات بررسی شود تا شاید بتوانیم با درسی که از این دوره گرفته‌ایم به مقوله‌ی هوشمندسازی تخصصی‌تر، جامع‌تر و جدی‌تر نگاه کتیم.
کارشناس ارشد برنامه‌ریزی شهری
ma.ghorchiani@yahoo.com
